М. Друзьянов
1965с. 6-с кылааһы бүтэрэн баран учууталбыт Егор Дмитриевич салайааччылаах сатыы Тандаҕа барбыппыт. Тандаҕа баран истэххэ Тый өлбүт диэн сиргэ сэриигэ барбыттарга туруоруллубут памятникка хаартыскаҕа түспүппүт Аллараа эрээккэ Мааһа Баанньата, Захаров Болуодьа,Баһыык Колята, учууталбыт Егор Дмитриевич, Дьоскуоскай Коля, …, …, Собакин Коля. Үөһээ эрээт Омуоһап Гоша, Боссоой Өндөрөйө, Былатыанап Куолуска, умса мин- Друзьянов Миисэ, Ноговицын Гоша, Торопуумап Баанньа, Ылдьааскы, Единица Баанньа.
Биир алааска былыргы баай Манчаарыттан куттанан туттарбыт икки этээстээх, ытарга аналлаах чуол5аннардаах ампаара баарын көрөн ааспыппыт.
Вера Михайловна
Октябренок — хордуон сулуһа
Бииргэ төрөөбүт 5-бит. Биһиги саҕана детсад диэн суоҕа. Төрөппүттэрбитигэр көмөбүт диэн оҕо көрүүтэ, мас мастааһына, дьиэ- уот хомуйуута. Дьиэҕэ улахан сыаналаах мал диэн суох этэ. Кумааҕынан куукула оҥостон оонньуурбут.Үксүн уонна таһырдьа сүүрэн- көтөн, лапталаан, салааскалаан, милииссийэ- ороспуой, былаах былдьаһан оонньуурбут. Кэмпиэт суутун, таас бытархайын мунньан, атастаһан оонньуур буоларбыт.
Миэхэ куукула баара, хотуобай. Тастыҥ эдьиийбэр ылбыттар, онно ымсыыран дэлби ытаан ылларбыппын. Наһаа үчүгэй, хап- халыҥ, папье – маше куукула этэ. Оччолорго 5 солкуобайга ылбыттар ол куукуланы, биир ыйдаах оҕо харчыта эбитэ үһү. Бу дьиҥнээх куукулам оҕо сылдьан саамай үөрбүт, күндү подарогым этэ. Арааһа 6-7 саастаахпар эбитэ буолуо.
Бастакы кылааска хойутаан барбыппын. Хара фартук, таҥас суумка. Форманы кэлин ылбыттара.
Октябренокка киирэргэ хордуонунан улахан баҕайы сулуһу кыһыл таҥаһынан бүрүйэн оҥорбуттарын өйдүүбүн. Пионерга киирбиппин хаҥас илиибинэн сыыһа салют биэрбиппинэн өйдүүбүн, “Всегда готов!»- диирбэр. Пионерскай слеттар, костердар бөҕө буолаллар этэ. Кыыс Хайаҕа ночевкаҕа барбыппыт наһаа үчүгэй этэ, палаткаҕа хоммуппут.
Белка, Стрелка космоска көттүлэр диэн кэпсээн буолара. Оскуолаҕа сарсыарда аайы эбитэ дуу, бары линейкаҕа туран “Интернационалы» ыллыыр этибит, нойосуус билэбит.
10- ча саастаахпар Саҥа Дьылга дьоммут үлэлии сырыттахтарына оҕолор бэйэбит тыаттан титирик быһан киллэрэн, муоста быыһыгар анньан, кэмпиэт суутунан киэргэтэн тула хороводтуу оонньообуппут.
Ыһыахха саха таҥаһын кэппэт этибит. Ийэбит бэйэтэ тиктибит хаһыаччыктаах иҥин этэ. Сахалыы этэрбэстээх этибит, бэйэбит сахалыы таҥныбат этибит.
Майевка халдьаайытыгар пионерия 40 сыла диэн буолбутун өйдүүбүн, костер сулус быһыылаах этэ, ол тула 40 кыра костердар. Факеллаах шествие буолбута. Үчүгэй да тэрээһиннэр этэ. 40 факелынан үчүгэй үөрэнээччилэр умаппыттара.
Оҕо киинэтигэр кулуупка средаҕа жетон биэрэллэр этэ. Нэдиэлэҕэ куһаҕан сыанан суох буоллаҕына. Жетона суох киирбэккин.
Төрөөбүт күн диэни кэлин, улаатан баран кылаас оҕолорун кытта дьиэҕэ ылар этибит. Улахан кылааска сылдьан оскуола площадкатыгар мустан волейбол оонньуур этибит. Кыра кылаастар онно үспүйүөн- милииссийэ оонньууллар. Дьоммут төрүт мөхпөттөр- эппэттэр этэ. Таансыга көҥүл сылдьабыт, хааччахтаабаттар. Байаанынан үҥкүүлүүбүт. Киноартистары почтанан заказтаан мунньабыт. Открытка, конверт ойуутун мунньабыт. Омук оҕолорун кытта суруйсабыт. Биһиги Киргизиялары кытта суруйсубуппут. Сайыҥҥы лааҕырдар бааллара. Пришкольнайга оҕуруот көрүүтэ, от звенотугар, кирпииччэ үктээһинэ. Песенникдиэн баара. Уларсыһы- уларсыһа ырыа суруйар этибит, пожелание. Переменаларга “шахта” диэни оонньуур этибит. Ыллыы- ыллыы сиэттиһэн хаамаҕын. Наар ырыа аргыстаах этибит.
Выпускной кылаас оҕолорун мунньан, барыларын интернакка олордоллор, экзамеҥҥа бэлэмнииллэр. Баспытаатал, ньээҥкэ баар.8 кылаас экзаменыгар оннук этэ.
Кыайыы күнүгэр кылаас чааһыгар ветераны ыҥыран көрсүһүү буолара. Парад бөҕө, памятникка венок ууруута… Комсомолга арааһа 8-ка киирбитим. Устаап үөрэтиитэ, туттарыыта, комиссия бөҕө. Үөрэтэргэ консультация буолара. Онно комсомол орденнарын, комсомол күнүн ыйыталлар этэ, нойосуус билиэхтээххин.
Тэрээһин бөҕө буолара: мас олордуута, фермаҕа даҥ кутуута, хаар түһэриитэ. Ынах сиир брикетын оҥоруу, гидропоннай үүнээйи олордуу, графигынан совхоз үлэтигэр көмөлөһүү. Оскуоланан саһаан охсуута диэн баара. Оскуоланы 1968 сыллаахха бүтэрбитим.