1 Звезда2 Звезды3 Звезды4 Звезды5 Звезд (1 оценок, среднее: 5,00 из 5)
Загрузка...
333 просмотров

Лугинов Н.А.

— Төрөөбүт литератураҥ киһи быһыытынан иитиллэн тахсаргар оруола?
Лугинов Николай Алексеевич: оруола, суолтата улахан бөҕө буоллаҕа дии. Биһиги көлүөнэ үөрэнэрбитигэр… киһи сайдыытын, үөрэҕин литератураны аахпытынан сыаналааһын баара. Бу математика эҥин, атын да предметтэр, наадалаах предметтэр, ол эрээри литератураны аахпыт эрэ киһи математиканы дириҥник өйдүүр, дэгиттэр сайдыылаах киһи буолар. Мин уонча саастаахпар П.А.Ойуунускай, А.И.Софронов- Алампа, А.Е.Кулаковскай — Өксөкүлээх Өлөксөй кинигэлэрэ иккистээн тахсыбыт, норуокка тарҕаммыт кэмэ этэ. Дьон наһаа сураһан, анаан үлэһэн булларан аахтаран истэллэрэ. Аахтаран истии диэн баара. Аны мөлтөхтүк ааҕар киһини сирэллэрэ, үчүгэйдик ааҕар оҕону ыраахтан да ыҥыраллара. Аахтарыы бэйэтэ театр курдук этэ. Тута ырытан истии буолара. Көннөрү остуол да анныгар сылдьар оҕо ону иһиттэҕинэ ис өйүгэр- санаатыгар киирэн иҥэн хаалар. Оҥорон көрөр толкуйун сайдар. Литература күүһэ манна сытар дии саныыбын.Ааҕыы кэмигэр киһи өйө- санаата уһуктар, үлэлиир. Киинэҕэ эмиэ оннук өй үлэтэ диэн баар эрээри атын быраабыланан, атын сокуонунан. Онон киинэ үчүгэй эрээри, литератураны, кинигэни солбуйбат.
Ааҕар эрэ киһи дьиҥнээх үөрэхтээх киһи буолар. Ааҕар эрэ киһи оҥорон көрөр толкуйа, техническэй өйө сайдар, литератураны аахпат киһиттэн техническэй учуонай, космофизик тахсыбат, сопротивление материалов специалиһа тахсыбат, оҥорон көрүүтүгэр пространственнай представлениета суох, уустук өйдөбүлү сатаан быһаарбат. Киһи хараҕынан көрбүтэ саамай чугас, саамай бэтэрээнэн күдээринэ көрүү буолар. Онтон кинигэни аахпыта мэйиитин нөҥүө ааһар. Ол хаалан хаалар. Ол иһин урукку ааҕар кэмҥэ улааппыт дьон быдан үөрэхтээхтэр, дириҥ билиилээхтэр, ордук сайдыылаахтар… Наар хараҕынан көрөн, киинэни көрөн улааппыт оҕо, нуучча, саха классиктарын аахпатах, көннөрү көрбүт эрэ оҕо хайдах үөрэхтээх, сайдыылаах киһи буолуой? Биллэн туран, массыына ыытыа, банковскай счеттаах буолуо,»клерк» диэн сорукка сылдьар хара үлэһит, чаҕар буолуо. Ол эрээри улахан айааччы, учуонай буолбат, улахан салайааччы тахсыбат, массыыналары көрөр- истэр хара үлэһит буолуо.Дьиэ кэргэнинэн ааҕыы олус улахан суолталаах. Бары кэрэхсиир, сэргиир айымньыларын доргуччу аахтахтарына, оҕо өйдөөбөккө да, иһигэр иҥэринэр, улахан айымньы айыы сабыдыалыгар киирэр. Ордук дьоно сөбүлүүрүн иһин, бу үчүгэйи да ааҕаллар, бэйэтэ сатаан аахпат эрээри улааттахпына ааҕыам дии саныыр, эмиэ ааҕарга дьулуһар. Бу маннык ааҕыы кинигэни ытыктыырга, литератураны кэрэхсииргэ үөрэтэр. Мин санаабар аныгы сахаҕа саамай баайа дьоно муспут дьиэтээҕи библиотеката буолар. Туох барыта эргэрэр. Холобур гаражка хатанан турар массыына туран эрэ оҥоһуллубут сылынан эргэрэ турар. Арай кинигэ эргэрбэт. Мин саныахпар, кинигэни мунньар киһи ыччатыгар, дьонугар улахан баайы хаалларар.
/Төрөөбүт тыл уонна литература.- 3(11).- 2008 с.-От ыйа- балаҕан ыйа.-с.48-52