1 Звезда2 Звезды3 Звезды4 Звезды5 Звезд (1 оценок, среднее: 5,00 из 5)
Загрузка...
465 просмотров

Уолаттар уонна кыргыттар

 

Күн сирин көрбүт бастакы күннэриттэн уолаттар уонна кыргыттар тулалыыр эйгэни араастаан ылыналлар.
Кыыс оҕо кинини сөҕөллөрүн, элбэхтик кинилиин кэпсэтэллэрин сөбүлүүр. Улахан киһилиин кэпсэтэригэр кыыс кэпсэтээччитин бэйэтин диэки тардаары, киниэхэ сөбүлэтээри ыйыталаһар, сэҥээрэр. Онтон уол оҕо, бастатан туран, информация ылаары кэпсэтэр. Уол тугу барытын бастаан бэйэтэ оҥоро сатыыр. Киниэхэ көмөлөһөллөрүн кини кыаҕар эрэммэттэрин курдук ылынар. Онтон кыыс ханнык баҕарар көмөнү киниэхэ таптал бэлиэтин курдук ылынар. Кыыс кинини туох эрэ иһин буолбакка (үчүгэйдик ыллыырын, хоһун хомуйбутун), көннөрү кини бу күн сиригэр баарын иһин таптыылларыгар наадыйар. Онон күн аайы салгыбакка кыысчааҥҥытын таптыыр араас тыллары (принцесса, кырасаабысса, таҥара бэлэҕэ) этин — кини оруобуна оннук санаалаах улаатыаҕа. Кыыһы сатаан таҥнарга, ыраас — чэбэр буоларга үөрэтиэххэ. Омос көрөргө, уол тоҥ соҕус эрээри, таптыыр тылларга ордук наадыйар. Кимиэхэ да наадата суох курдук сананартан ордук уолаттар эрэйдэнэллэр. Кыра эрдэхтэринэ тыллара кыргыттардааҕар хойут сайдар, онон уолу таптыыры тылынан этэр олус наада. Уол бэйэтигэр эрэллээх буола улаатарыгар дьоно кинини таптыылларыгар бигэ эрэллээх буолуохтаах. Кини тугу эмэ бэйэтэ оҥорбутун, туохха эмэ туораттан көмөтө суох кыайбытын дьоно хайаан да бэлиэтии көрөллөрүгэр, үөрэллэригэр наадыйар. Уол кимтэн да тутулуга суох, бэйэтин өйүнэн олорор киһи буолан тахсыахтаах. Онон уолчааҥҥытыгар көмөлөһөргө тиэтэйимэҥ. Ол оннугар кыра да ситиһиитин хайҕаан, киһиргэтин. Оччоҕо эһигини үөрдэрин биллэҕинэ уол оҕо сатаабатаҕын да сатыа, кыһаныа, кыайыа. Оонньуулларыгар кытта уратылаһаллар. Уолаттар киэҥ сиринэн тэлэһийиэхтэрин сөп. Онон даҕаны статистика этэринэн уоллаттар кыргыттардааҕар элбэхтэ оһоллонор түбэлтэлэрэ тахсар эбит. Кыыс оҕоҕо аҕа таптала, аҕа үтүө холобура кэлин олох олороругар тугунан да кэмнэммэт суолталаах. Аҕата суох ыалга эр киһи оруола эһээҕэ, таайга, убайга сүктэриллиэхтээх эбит. Уол оҕо айылҕатын быһыытынан кылгас кэмҥэ эрэ болҕомтотун күүрдэн ылар эбит. Онон кинини уһуннук — киэҥник илистэр гына мөҥөр — этэр туһата суох, этэргэ дылы биир кулгааҕынан киирэн баран иккис кулгааҕынан тахсар. Ол оҕон куһаҕаныттан, буруйун билиммэтиттэн буолбатах. Ол курдук күн аайы хатыланар эбээһинэстэри (хоһу хомуйуу, бачыыҥканы ыраастааһын ) толорторор эмиэ ыарахаттардаах буолан тахсар. Ол кэриэтин уол ыарахан эрээри түргэнник түмүгэ көстөр дьыалаҕа дьүккүөрдээхтик сыралаһыа. Ол да иһин үөрэх дьыла бүтэригэр уолаттар кыргыттардааҕар ордук илистэн тиийэллэр эбит.
(матырыйаал «Молодая семья»сурунаал
2012 с, олунньутааҕы нүөмэриттэн ылылынна)