1 Звезда2 Звезды3 Звезды4 Звезды5 Звезд (3 оценок, среднее: 3,67 из 5)
Загрузка...
845 просмотров

Пионер

Эллэй
ЭЛБЭЭН ЭРЭБИТ

Долгун курдук куугунаан,
Сүүрүк курдук чарылаан,
Этиҥ курдук ньирилээн,
Эдэр оҕо турдубут.

Толоон, ойуур ньууругар
Доҕотторбут үксээтэ.
Алаас, хайа быыһыгар
Атастарбыт элбээтэ.

Куорат-куорат аайытын
Куруук хойдон иһэбит.
Дьиэ-нэһилиэк аайытын
Дэлэй элбээн эрэбит.

Ленин эппит тылларын
Эккэ-хааҥҥа иҥэрэн,
Эдэр оҕо — пионер
Иитиллээхтээн иһэбит.

Эллэй
КЫҺЫЛ XААЛТЫС

Оскуолаҕа мин тиийдим
Бу сарсыарда бэрт эрдэ.
Пионерскай этэрээтим
Барабаана ньиргийдэ.

Тэҥҥэ хаамсан, хуорунан
Ыллаатыбыт-туойдубут,
Кыһыл знамя аннынан
Кэккэлэһэн турдубут.

Сандаарыйда түөс аайы
Аалай солко хаалтыспыт.
Олох ууһа буолаары —
Пионерга кыттыстым.

Салют биэрэн күөрэйдэ
Элбэх ыччат илиитэ.
Эрчимнээхтик дьиэрэйдэ
Пионербыт мэктиэтэ.

— Ленин-Сталин үөрэҕин
Эккэ-хааҥҥа иҥэрбит
Коммунистар буоларга
Куруук-мэлдьи бэлэммит!—

Киэһээ дьиэбэр кэлбиппин—
Ийэм үөрэ керүстэ:
„Пионерга киирбиккин
Уруйдуубун!» диэн эттэ.

Эллэй
ЭДЭР ЛЕНИНЕЦТЭР ЫРЫАЛАРА

Чочур-Мураан анныгар
Чоҕул уоппут умайар,
Ыллыы-туойа түмсэргэ
Ыччат дьону ыҥырар.

Хос ырыата:
Умай, умай, аал уоппут,
Умуллубат кутаанан,
Дуорай, дуорай тойукпут.
Туундара, тайҕа устунан!

Оҕо сааспыт бэһиэлэй
Оһуохайын «онньуубут,
Кыһыл көмүс кыым курдук,
Дьиэрэҥкэйдии ойобут.
Хос ырыата

Халлаан уоттаах сулуһа
Чыпчылыйар биһиэхэ,
Сыһыы сирбит симэҕэ
Мичилийэр биһиэхэ.
Хос ырыата

Ыраас халлаан, ый, сулус
Дириҥ муора, сир анна —
Ыччат кэрэ дьиктини
Айарыгар ананна.
Хос ырыата

Эллэй
Пионер туристар марштара

Сааскы күн сандаара таҕыста,
Дүрбүйэ оонньоото барабаан,
Биһиги, пионердар-туристар,
Бэрт ыраах бардыбыт походтаан.

Хос ырыата:
Үөрэниҥ, үөрэниҥ, үөрэниҥ,
Толлумаҥ ханнык да буурҕаттан!»—
Сирдьиппит күн Ленин кэскилин
Толоро турдубут туристар.

Биһигини көрсүөҕүн баҕаран,
Дьон күүтэр көмүстээх Алдаҥҥа,
Аан дойду үрдүнэн аатырар
Алмаастаах Мирнэйгэ, Далдыҥҥа.
Хос ырыата

Дьон күүтэр үүт, сүөгэй далбардаах
Өҥ-быйаҥ Аммаҕа, Тааттаҕа,
Хаар маҥан эһэлээх, кырсалаах
Xотугу уулбат муус муораҕа.
Хос ырыата

Ыаp этиҥ барабаан дарбыйда,
Халлаантан курулас уу кутар.
Үрдүк таас хайаны уҥуордаан,
Барабыт пионер-туристар.
Хос ырыата

 

Иван Алексеев
КЫҺЫЛ ХААЛТЫС

Эдэркээн эрчимнээх
Түөспүтүн төлөннүүр.
Үтүөкэн кэскиллээх
Үөрэххэ көҕүлүүр,

Кыракый аргыспыт
Кып-кыһыл хаалтыспыт.

Оҕо саас оонньуутун
Умнубат туһугар,
Күн эйэ дойдутун
Күүстээхтик таптыырга

Ыҥырар аргыспыт—
Ып-ыраас хаалтыспыт.

Аан маҥнай үлэ, дьол
Аартыгын арыйбыт,
Буомнары туораабыт
Бүгүҥҥү герой дьон

Бу маннык тэтэркэй
Хаалтыстаах этилэр.

Укулаат кынаттаах
Улаатан туруохпут,
Кытаанах санаалаах
Коммунист буолуохпут

Кэрэтиэн аргыспыт—
Киртиппэт хаалтыспыт

Иван Гоголев
ЛААҔЫР ЫРЫАТА

Солко хаалтыс кэриэтэ
Аалай сарыал умайда,
Сырдык туман көтүүтэ
Горна тыаһа чугдаарда.

Лааҕыр буолан бэһиэлэй,
Ырыа ыраах эн дьиэрэй!

Сиккиэр тыалга тэлимнээн
Былаах үөһэ көт, кылбаар,
Айылҕа күөх дьэрэкээн,
Халлаан иэнэ күөх тунаар.

Лааҕыр буолан бэһиэлэй.
Ырыа ыраах эн дьиэрэй!

Хатыҥ чараҥ быыһыгар
Күүлэйдиэххэ кэрэтиэн,
Ийэ сирбит соруйар,
Чэгиэн-чэбдик буолуҥ диир

Лааҕыр буолан бэһиэлэй.
Ырыа ыраах эн дьиэрэй!

Степан Тимофеев
КҮӨХ ХАЙА ТЭЛЛЭҔЭР

Күөх тыаҕа, күлүккэ
Көр ырыа иһиллэр.
Биир-икки
Биир-икки…
Пионердар иһэллэр.

Ырыаһыт ымыылыы,
Түөстэрэ тэтэркэй,
Киэҥ да киэҥ сыһыылыы
Көр ырыа эҥээркэй.

Күөх хайа тэллэҕэр
Көһүннэ балаакка.
Күн күлэр, имнэнэр
Күлүмнүүр былаахха

Чараҥҥа чуумпуга
Чыычаахтар биллилэр.
Чыып-чырып,
Чыып-чырып…
Пионердар кэллилэр.

Пантелеймон Тулааһынап
ПИОНЕР ЛААҔЫРА

Сайыҥҥы сарсыарда күн уотун сарыала
Лааҕыр таас түннүгүн үөһэттэн уураата,
Көмүстээх тарааҕын күн уоран саһыаран
Көҕөрөр халлааны күөх урсун тараата.

Эдэркээн сүрэҕи эймэтэр чыычаахтар
Эгэрэҥ-дэгэрэҥ түһэрэн туойдулар,
Тэтиҥнэр, хатыҥнар тиит мастар, талахтар
Илибир-салыбыр илгистэ турдулар.

Кэрии тыа кэтэҕэр кэҕэ кыыл этэрин
Кэрэтик истэммин сүрэхтиин үөрэбин,
Лаглархай лабаалаах ойуур тыа иһигэр
Лааҕыр дьиэ түннүгүн аһаммын көрөбүн.

Дьэдьэннээх сибэкки тэллэҕин үрдүттэн
Дьиэрэҥкэй тэбэннэр оҕолор ыллыыллар,
Күлүмнүүр күн уотун көмүстээх үүнүттэн
Күндээрэр алтан кыым тиэрбэһин туттулар.

Күөх солко мутукча күлүгүн көрүнэр
Көлүйэ уутугар сөтүөлүү киирэллэр,
Бары биир бараанан бааралаан, күөгэһэн
Барабаан тыаһынан барааттаан иһэллэр.

Чаҕылҕан
ЛААҔЫР ЫРЫАТА

Горн оонньуур тыаһынан
Сайыҥҥы күммүт үүннэ.
Охсон тиҥий, барабаан.
Этэрээти илиннээн!

Куба маҥан куораппыт
Куула тыаҕа саста.
Ойуур көхсүн дуораттын
Унаар ырыа устан!

Тула көрүй: долгуруу,
Ыраас, сырдык, бэһиэлэй!
Сайаҕас салгын, устар уу,
Сайын күөҕэ — биһиэнэ.

Сир ийэ чэлгиэнигэр
Сүүрэ-көтө сынньанан,
Сүрэх-быар, эт-хаан үөрэр
Чэгиэн, чэбдик тыыннанан.

Тэҥҥэ үктээн хаамарга
Тойук дуорайан устар.
Быйыл биһи лааҕырга
Доҕор-атас чуоҕуста.

Горн оонньуур тыаһынан
Сайыҥҥы күммүт үүннэ.
Охсон тиҥий, барабаан,
Этэрээти илиннээн!

Чаҕылҕан
ПИОНЕР ЫРЫАТА

Үрдүк, туйгун сыананы
Үөрэххэр элбэт!—
Үчүгэйтэн атыны
Пионер билбэт.

Эйэ, доҕор эҥэрдээх
Биир кэккэ иһэр,—
Чэгиэн, чэбдик бэйэлээх
Эдэр пионер.

Кэлэр сырдык үйэбит
Кэскилин иһин
Үөрэ-көтө үүнэбит.
Пионер — биһи.

Ленин сырдык үөрэҕэр
Иитиллэн иһэр
Өйдөөх, көрсүө, эйэҕэс
Эдэр пионер.

Ийэ сирин дьолугар
Сүрэҕин биэрэн,
Хорсун, хоодуот дьыалаҕа
Пионер бэлэм!

Бүөтүр Тобуруокап
КОСТЕР ТУЛА ОЛОРОН

Костер көтөр кыымнара,
Үөһэ-үөһэ кытыастыҥ,
Көмүс төлөн уоттара,
Күүскэ-күүскэ сырдатыҥ!

Күөхтэй солко чараҥҥа
Көҥүл босхо күлүөххэ,
Ыраас, сөрүүн салгыҥҥа
Ыллаан-туойан биэриэххэ!

Ааспыт олох туһунан
Аҕа дьоммут кэпсэлин
Айдаарбакка олорон,
Атастарым, истиэҕиҥ!

Кэлэр олох туһунан
Кэрэ сэһэн дэлэйдин,
Сүрэх үөрэн, долгуйан,
Сүргэбитин көтөхтүн!

Санаа күүһэр уйдаран,
Салгынынан көтүөҕүҥ,
Ыйга тиийэ дабайан,
Ыксатыттан көрүөҕүҥ!

Колхозтаахтар буоламмыт,
Комбайнна ыытыаҕыҥ,
Шахталарга киирэммит,
Саспыт баайы хостуоҕуҥ!

Күөгэл күөхтээх сайынтан
Күүстэ-уохта мунньуоҕуҥ,
Дьоллоох сырдык үөрэхпит
Туйгуннара буолуоҕуҥ!

Көмүс кыымнар көттүннэр
Үөһэ-үөһэ халлааҥҥа,
Сүрэхтэрбит үөрдүннэр
Сүүрэр-көтөр айдааҥҥа!

Былатыан Ойуунускай
«МИН БЭККЭ ЫТАБЫН»

Хайаҕа, хара сыыр анныгар
Халыҥ хаар ытыллан бурҕайар,
Халлааҥна, күөх урсун саалыгар
Хабаллар хатааһын оргуйар.

Халыҥ хаар суугунуур,
Хатааһын чуҥкунуур,
Силлиэ тыал сиксиллэр,
Сирэйгэ сипсиллэр,
Сир-сир-сир
Сирилиир…

Биир оҕо — пионер сүүрээхтиир,
Битэргэс сүрэҕэ тиҥиргиир,
Аҕылаан өрүтэ тыыммахтыыр,
Атаҕа хаарынан ыһыахтыыр.

Бэрт сэгэр эбит диэн
Бэс бэскэ мичийэр,
Тиийэрэ буолуо диэн
Тиит тииккэ сипсийэр.
Сипсийэр,
Силлиэрэр…

«Ийэбит-аҕабыт илгэтин,
Иитиллэр ийэ буор сирбитин
Өстөөхтөр тэпсээри кэллилэр,
Өлөрө-өһөрө иһэллэр…

Мин урут тиийэммин,
Мин тыллаан биэрэммин —
Үлүгэр мөлтөөтүн,
Yгүс дьон өлбөтүн!»
Тэбэн биэр,
Тэйэн биэр!

«Абаҕа хонуутун үрдүгэр, —
Абаккам… мин урут тиийдэрбиэн…
Мин дьонум күүрээннээх түөһүгэр
Мин өлбөт төлөнү биэрдэрбиэн…»

Хара түүн үөһүгэр,
Халыҥ хаар үрдүгэр
Апанаас сүүрэрэ,
Атаҕын күүрдэрэ.
Тэбэрэ,
Тэйэрэ…

Бассабыык ыстаабар, дьэ, киирээт
Бинтиэпкэ үрдүгэр түспүтэ:
«Бандьыьгггар иһэллэр», — диэн этээт —
«Мин бэккэ ытабын», — диэбитэ…

Апанаас үөрэрэ —
Абаҕа күүрэрэ.
Халыҥ хаар тэпсиллэр,
Хаамар тыас иһиллэр.
Кучургуур,
Курдургуур…

Бассабыык аймаҕы кыайаахтаан,
Барытын кыдыйыах буолаахтаан
Өстөөхпүт, дьэ, киирэн испита,
Өлөрөр санаанан кэлбитэ…

Хаар үрдэ бурҕаҥныыр,
Хара түүн сарбаҥныыр,
Бэт сэгэр пионер
Бэккэ, дьэ, тиҥийэр.
Саа тыаһыыр,
Сатарыыр…

Абаҕа хонуугун урдугэр
Хас бандьыыт кыаттаран барбытай?
Абаҕа сэриитин күнүгэр
Хас эдэр пионер кыайбытай?

Мин кыымым кыайда диэн
Көмүс күн күлэрэ,
Мин оҕом кыайда диэн
Көҥүл сир үөрэрэ…
Көҥүл баар —
Күн кылбаар!

Ыльдьыыспыт кытыастар кыһатын
Ыһыахтас төлөнө оргуйар,
Бу төлөн үүннэрбит ыччатын
Буурҕалаах ырыата доргуйар…

Хайаҕа- тайҕаҕа,
Халлааҥҥа- куйаарга
Барабаан дирбийэр,
Барылыы ньиргийэр:
Тур-тур-тур!!!
Тур-тур-тур!!!

С. ТИМОФЕЕВ
АБАҔА ПИОНЕРА

«Өрүөлчээн, Өрүөлчээн доҕорум,
Көт күнтэн үрдүктүк, көрүөхпүн. —
Саныыбын өстөөҕү өһөрөн,
Мин эмиэ үрдүктүк көтүөхпүн».

Кылбаарар тоҥуу хаар үрдүгэр
Кытыастар былааҕы тиирбитэ,
Ытыһыы инники күөнүгэр
Ырыалаах, былаахтаах киирбитэ.

Этэрээт кинини батыһан
Инники сүүрбүтэ ураатыы…
Өстөөҕүн кытары ытыһан
Өлбүтэ кыракый бухатыыр.

Чуубурҕас буулдьаттан чугуйбат
Чуочайбыт кыракый ол оҕо
Чаҕылыс гынаатын бүппүтэ,
Чаҕылҕан уотунуу, олоҕо.

Тумаҥҥа сууланан тымныйбыт
Толоону эймэтэ турбута
Охсуһуу уотугар ыҥырбыт,
Ол саха пионерын ырыата.

«Өрүөлчээн, Өрүөлчээн доҕорум,
Көт күнтэн үрдүктүк, көрүөхпүн.
Саныыбын өстөөҕү өһөрөн,
Мин эмиэ үрдүктүк көтүөхпүн».

Петр Дмитриев- Туутук
ПИОНЕР
Ханна баҕарар,
Туохха барытыгар
Бастаан иһээччини,
Суолу тэлээччини —
Пионер, пионер диэннэр
Бочуоттаан этээччилэр.

Оскуола олоҕор,
Билии кыһатыгар,
Кыра оҕо эрдэхтэн,
Эдэр пионер иитиллэн —
Ийэ дойду дьолун иһин
Инники баран иһиэҕиҥ!

С. Кустуктаанап

ПИОНЕРДАР ЫРЫАЛАРА

Күн Ленин кэскиллээх
Кэриэһин толорон,
Коммуна үөрүүлээх
Олоҕун оҥорсон,

Хос ырыата:

Түөс аайы төлөннөөх
Хаалтыспыт умайар,
Дьоллоох саас эрчимнээх
Ырыата дуорайар.

Эрчиллэн, үөрэнэн
Герой дьон буолуохпут,
Кыайыылаах үлэнэн
Чэчириир олохпут.

Хос ырыата.

Сыыйыллар сындыыстыы
Күөх-куйаар халлааҥҥа
Гагарин убайдыы
Көтүөхпүт халлааҥҥа

Хос ырыата.

Дьол, эйэ күүрээннээх
Маршынан иһэбит,
Комсомол эрэллээх
Күүстэрэ үүнэбит.

Хос ырыата.